Czy można kochać robota? Recenzja filmu "Ona"

Borys Kossakowski

17 lutego 2014 (artykuł sprzed 10 lat)

Opinie (49)

"Ona" - czy człowiek może pokochać komputer i co z tego wynika?

Cyberpunk w formie komedii romantycznej? Pomysł karkołomny, ale Spike'owi Jonze'owi udało się stworzyć z niego całkiem niebanalne dzieło. Scenariusz "Ona" jest wprawdzie dziurawy i momentami zniechęca widza, ale są też chwile, gdzie film zbliża się do geniuszu Stanisława Lema. Czy dla tych chwil warto poświęcić mu dwie godziny swojego życia.

Cyberpunk wcale nie musi wyglądać tak jak w mrocznej wizji Riddleya Scotta "Łowca Androidów". Podobnie jak w legendarnym filmie z Harrisonem Fordem, także w "Ona" mamy do czynienia z bliską relacją człowieka z maszyną. Tym razem nie z robotem, ale z inteligentnym systemem operacyjnym (OS1).

Theodore Twombly (Joacquin Phoenix) to nieco fajtłapowaty, niespełniony pisarz, którego największym osiągnięciem w dziedzinie literatury są listy. Listy, które tworzy w imieniu klientów, którzy są zbyt leniwi, by skreślić choćby kilka słów do żony. Choć dzięki listom Theodore'a utrzymuje się niejeden związek, sam mistrz epistolografii nie był w stanie zapobiec odejściu żony.

Jego samotnej duszy nie jest w stanie zaspokoić ani przygodny cyber-seks, ani randki w ciemno. Z ratunkiem przychodzi pierwszy w historii inteligentny system operacyjny. Tu warto dodać, że człowiek w świecie wykreowanym przez Jonze'a ma kontakt z komputerem non-stop dzięki minisłuchawce wkładanej do ucha i urządzeniu przypominającemu połączenie puderniczki ze smartfonem.

Czas na pytanie zasadnicze numer jeden. Czy to możliwe, żeby człowiek zakochał się w maszynie? Odpowiedź brzmi: jeśli maszyna posługuje się zmysłowym głosem Scarlett Johansson, to tak. OS1 jest przy tym dowcipna, inteligentna, ciepła, zaradna i z każdą sekundą uczy się, jak lepiej spełniać potrzeby swojego właściciela. Pytanie powinno w zasadzie brzmieć: jak tu się nie zakochać?

Pytanie zasadnicze numer dwa brzmi: jak to możliwe, że maszyna zakochała się w człowieku? Mimo, że mamy iPhone'y, Wielkie Zderzacze Hadronów i Wujka Google'a, to temat sztucznej inteligencji nadal bardziej pasuje do literatury science-fiction niż do rzeczywistości. Ale jeśli nawet pojawią się układy, które będą się uczyły z taką skutecznością jak ludzki mózg, to trudno sobie wyobrazić, by dało się im zaimplementować intuicję, umiejętność odczuwania i rozpoznawania emocji, wreszcie zdolność do miłości.

Ta wątpliwość to największa dziura w scenariuszu, przez którą film się co rusz potyka i traci na wiarygodności. Chyba bezpieczniej by było opowiadać o miłości platonicznej człowieka do maszyny i o próbach rozgryzienia "czym jest miłość" przez superinteligentny, dowcipny, ale jednak bezduszny komputer. To by było bliskie filozofii Stanisława Lema. Spike Jonze do Lema próbuje się zbliżyć, nawiązać, ale dorównać mu się nie udaje.

Mimo to, właśnie momenty fantastyczno-naukowej filozofii stanowią o sile tego filmu. Komedia romantyczna z biegiem czasu przeradza się w traktat futurologiczny. Związek maszyny z człowiekiem staje przed coraz to nowymi trudnościami. Z początku są to problemy znane: brak ludzkiego ciała, strach przed bliskością emocjonalną, zazdrość, wstyd (że się kocha robota). Im dalej w las, tym więcej drzew. Bo jak poradzić sobie z faktem, że IOS jest w stanie prowadzić kilkaset rozmów jednocześnie z ludźmi i innymi botami? A jeśli zacznie flirtować, to kto wie, co z tego wyniknie?

Spike Jonze zadał w swoim najnowszym filmie kilka ciekawych pytań o ludzką emocjonalność i umiejętność radzenia sobie z kryzysem. Udało mu się też w niebanalny sposób nawiązać do klasyków science-fiction, używając przy tym zrozumiałego i przystępnego języka potocznego. Są jednak momenty, gdzie film wypływa na mielizny (związek Theodore'a i OS1 zawiązuje się jak miłość od pierwszego wejrzenia - mało to wiarygodne). Niektórym nie przeszkodzi to uronić łzy nad losem głównego bohatera. Innych będzie mierzić zbyt prostolinijny rozwój tej historii.

Borys Kossakowskib.kossakowski@trojmiasto.pl

Film

5.9

36 ocen

Opinie (49) 2 zablokowane

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-17 23:29

pierwszy film od wielu miesiecy który sprawil że chcialem sie urwać w polowie (1)

10 lat
- 5 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-02-22 15:27
  
  Obejrzyj "Facet (nie)potrzebny od zaraz" ;)
  
  10 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Obejrzyj "Facet (nie)potrzebny od zaraz" ;)
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-17 23:43

Z filmu najbardziej zapadła mi w pamięć...

Scena wirtualnego seksu na czacie i tekst:

"A teraz duś mnie zdechłym kotem!"

WTF?

ona
10 lat
- 2 1
Twoja opinia

Zmień treść

Scena wirtualnego seksu na czacie i tekst: "A teraz duś mnie zdechłym kotem!" WTF?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-17 23:59

ciekawy

na plakacie widziałem młodego Burta Reynoldsa :) film wciągnął i trzymał od samego początku do końca...refleksja widać nie dla wszystkich jest dobra bo mózgi się przegrzewają jeśli nie ma "fucków" i padających trupów. Bardzo miękkie i subtelne kino. Fajna stylistyka lat 70'tych? pomimo tego, że to przyszłość. Wrażenie nieco klaustrofobiczne ale chyba o to chodziło. Nie dziwię się, że film zdobył kilka nagród.

MG
10 lat
- 6 2
Twoja opinia

Zmień treść

na plakacie widziałem młodego Burta Reynoldsa :) film wciągnął i trzymał od samego początku do końca...refleksja widać nie dla wszystkich jest dobra bo mózgi się przegrzewają jeśli nie ma "fucków" i padających trupów. Bardzo miękkie i subtelne kino. Fajna stylistyka lat 70'tych? pomimo tego, że to przyszłość. Wrażenie nieco klaustrofobiczne ale chyba o to chodziło. Nie dziwię się, że film zdobył kilka nagród.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-18 00:08

Analiza ludzkiej samotności

Moim zdaniem film jest bardzo dobry. Perspektywiczne spojrzenie na obecny zalążek świata egoistów i indywidualistów. Film doskonale ukazuje do czego może doprowadzić nasz dzisiejszy styl życia: rozwój portali społecznościowych zamiast rozwój życia towarzyskiego, miłość do przedmiotów zamiast do ludzi, skupianie się na karierze kosztem dbania o rodzinę.... Film idealnie obrazuje największą konsekwencję tych aspektów, jaką jest samotność. Niestety już dzisiaj wiele osób ucieka się w życie w świecie wirtualnym, zapominając lub nie potrafiąc odnaleźć się w realiach życia codziennego... Film psychologiczny

bomba
10 lat
- 4 1
Twoja opinia

Zmień treść

Moim zdaniem film jest bardzo dobry. Perspektywiczne spojrzenie na obecny zalążek świata egoistów i indywidualistów. Film doskonale ukazuje do czego może doprowadzić nasz dzisiejszy styl życia: rozwój portali społecznościowych zamiast rozwój życia towarzyskiego, miłość do przedmiotów zamiast do ludzi, skupianie się na karierze kosztem dbania o rodzinę.... Film idealnie obrazuje największą konsekwencję tych aspektów, jaką jest samotność. Niestety już dzisiaj wiele osób ucieka się w życie w świecie wirtualnym, zapominając lub nie potrafiąc odnaleźć się w realiach życia codziennego... Film psychologiczny
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-18 01:22

prawda

To jeden z tych... nietypowych filmów. Akcja rozgrywa się faktycznie nieco "prostolinijnie" ale jednak unaoczniono w tym filmie próbę odrodzenia wewnętrznego poprzez wpływ OS. Może to komiczne, jednak warto obejrzeć ten film, ponieważ można się momentami uśmiechnąć do samego siebie, uronić łzę, toteż spróbować postawić się w takiej sytuacji... pozdrawiam.

prawda
10 lat
- 6 2
Twoja opinia

Zmień treść

To jeden z tych... nietypowych filmów. Akcja rozgrywa się faktycznie nieco "prostolinijnie" ale jednak unaoczniono w tym filmie próbę odrodzenia wewnętrznego poprzez wpływ OS. Może to komiczne, jednak warto obejrzeć ten film, ponieważ można się momentami uśmiechnąć do samego siebie, uronić łzę, toteż spróbować postawić się w takiej sytuacji... pozdrawiam.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-18 17:57

Rozumiem, że film jest o "cyber" (2)

... ale nie wiem, gdzie ten "punk" :)

marianna
10 lat
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

... ale nie wiem, gdzie ten "punk" :)
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-02-19 10:22
  
  to nazwa gatunku... (1)
  
  w wielu filmach sci-fi nie ma science.. cos jeszcze wytlumaczyc?
  
  d
  10 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  w wielu filmach sci-fi nie ma science.. cos jeszcze wytlumaczyc?
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2014-02-19 16:43
    
    Wiem, że to nazwa gatunku.
    
    Tylko chyba ten film nie jest filmem z tego gatunku.
    
    Za Wiki:
    
    "...Cyberpunk zdaje się być uosobieniem zasady postulowanej przez futurystów "3M Miasto, Masa, Maszyna". Te trzy elementy składowe stanowią esencję cyberpunku. Akcja rozgrywa się najczęściej w ogromnych, przeludnionych miastach-molochach, gdzie ludzie są zdemoralizowani przez technikę, społeczeństwo jest socjodarwinistyczne, a dekadencka młodzież zażywa narkotyki i modyfikuje swe ciała, często do celów przestępczych takich jak hakerstwo, walki uliczne (punk). Clue cyberpunku to jednak Maszyna cyberprzestrzeń i dek szybki komputer. Ponadto niebagatelną rolę odgrywa cybernetyka cybernetyczne wszczepy wszelkiego autoramentu, od sztucznych oczu po sztuczne mięśnie i wzmocnione organy wewnętrzne (cyber-)...."
    
    marianna
    10 lat
    
    0 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Tylko chyba ten film nie jest filmem z tego gatunku. Za Wiki: "...Cyberpunk zdaje się być uosobieniem zasady postulowanej przez futurystów "3M Miasto, Masa, Maszyna". Te trzy elementy składowe stanowią esencję cyberpunku. Akcja rozgrywa się najczęściej w ogromnych, przeludnionych miastach-molochach, gdzie ludzie są zdemoralizowani przez technikę, społeczeństwo jest socjodarwinistyczne, a dekadencka młodzież zażywa narkotyki i modyfikuje swe ciała, często do celów przestępczych takich jak hakerstwo, walki uliczne (punk). Clue cyberpunku to jednak Maszyna cyberprzestrzeń i dek szybki komputer. Ponadto niebagatelną rolę odgrywa cybernetyka cybernetyczne wszczepy wszelkiego autoramentu, od sztucznych oczu po sztuczne mięśnie i wzmocnione organy wewnętrzne (cyber-)...."
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-19 10:13

Lubię ambitne kino ale...

Nie podobało mi się, straszna nuda.... Też chcialam się urwać w połowie

10 lat
- 4 3
Twoja opinia

Zmień treść

Nie podobało mi się, straszna nuda.... Też chcialam się urwać w połowie
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-19 19:15

He...he...he...

Toście mnie ubawlili...kochać robota?! Kochać to można brata, siostrę, dziewczynę, chłopaka, mamę, tatę, żonę, męża, dziadków....podkochiwać w przyjaciółkach itd...ale robota to nie....to brzmi jak nonsens.....Plus jest jeden...robot nie zrani ciebie nigdy....a dziewczyna, przyjaciółka, a nawet i narzeczona może zranić....

Święty Walenty
10 lat
- 0 1
Twoja opinia

Zmień treść

Toście mnie ubawlili...kochać robota?! Kochać to można brata, siostrę, dziewczynę, chłopaka, mamę, tatę, żonę, męża, dziadków....podkochiwać w przyjaciółkach itd...ale robota to nie....to brzmi jak nonsens.....Plus jest jeden...robot nie zrani ciebie nigdy....a dziewczyna, przyjaciółka, a nawet i narzeczona może zranić....
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-22 21:51

Dobry flm

A mnie się podobał,chyba najbardziej z filmów, które oglądałam w ostatnich miesiącach. Pozwala uświadomić sobie, jak wiele osób nie potrafi tworzyć związków, wybierając wirtualne uczucie. A J.Phoenix - genialny w swej roli.

Ewa
10 lat
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

A mnie się podobał,chyba najbardziej z filmów, które oglądałam w ostatnich miesiącach. Pozwala uświadomić sobie, jak wiele osób nie potrafi tworzyć związków, wybierając wirtualne uczucie. A J.Phoenix - genialny w swej roli.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-02-23 21:51

Nie zgodzę się z tymi, którzy twierdzą, że film jest słaby. W jego odczytaniu zasadniczym elementem będzie kwestia wrażliwości odbiorcy- ktoś kto nastawia się na wartką akcję na pewno nie znajdzie tu niczego dla siebie, bo to jest film o uczuciach,o samotności i potrzebie bliskości (nawet jeśli będzie to bliskość budowana w wirtualnej przestrzeni). Warto obejrzeć chociażby ze względu na kreację postaci i relację między Teo a Samanthą, w której jest więcej intymności, bliskosci i zrozumienia niż w niejednym udanym związku...

10 lat
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

Nie zgodzę się z tymi, którzy twierdzą, że film jest słaby. W jego odczytaniu zasadniczym elementem będzie kwestia wrażliwości odbiorcy- ktoś kto nastawia się na wartką akcję na pewno nie znajdzie tu niczego dla siebie, bo to jest film o uczuciach,o samotności i potrzebie bliskości (nawet jeśli będzie to bliskość budowana w wirtualnej przestrzeni). Warto obejrzeć chociażby ze względu na kreację postaci i relację między Teo a Samanthą, w której jest więcej intymności, bliskosci i zrozumienia niż w niejednym udanym związku...
Regulamin dodawania opinii