Estońska animacja w KinoPorcie

"W Estonii produkowanych jest rocznie około ośmiu filmów animowanych. To dużo, jeśli wziąć pod uwagę wielkość kraju oraz fakt, iż filmy te mają takie same budżety jak filmy fabularne. Animacja estońska zaliczana jest do najlepszych i najoryginalniejszych na świecie, zdobywa liczne nagrody na międzynarodowych festiwalach, a co ważniejsze, tworzona jest tradycyjnymi metodami (lalki, rysunki), bez użycia modnej ostatnio grafiki komputerowej.

Autoironia, cynizm, niezbyt poważny stosunek do otoczenia. Fenomen estońskiej animacji. Humor, przy którym ten brytyjski nie wydaje się już tak specyficzny i czarny, filozoficzne wybiegi oraz surrealistyczne, absurdalne i kompletnie nonsensowne dla ludów indoeuropejskich opisywanie świata. Jak wiadomo, wpływ na język ma otaczający krajobraz. Krajobraz ugrofińskich Estończyków to wyspy, lasy, jeziora i bagna. Jeśli dodać do tego nazwiska samych twórców, powoli zrozumiemy dlaczego te filmy Anglicy określają mianem bizzare: Pärn (lipa), Põldma (pole), Kütt (myśliwy), Rand (wybrzeże), Raamat (książka). Groteska i sarkazm funkcjonują w estońskim sposobie myślenia na co dzień, dlaczego więc nie miałyby znaleźć miejsca w sztuce? W estońskich animacjach znajdziemy także symbolizm, ale jest to symbolizm bardzo naiwny, niemal dziecinny. Estoński krytyk filmowy Jaan Ruus chyba najtrafniej dostrzegł dążenia autorów: "Postępują z dorosłymi tak, jakby byli dziećmi, a z dziećmi tak, jakby były dorosłe".
Radosław Surowiec - założyciel stowarzyszenia Proestonia

PROGRAM:

28 maja 2016, godz. 16:00
"Przygody Miriam", "Marchewka" - blok filmów animowanych dla dzieci, Estonia 2011, Nukufilm, 59 min.

1. Krasnoludek Miriam, 5 min.
2. Miriam bawi się w chowanego, reż. Priit Tender, 5 min.
3. Miriam i domek dla ptaków, reż. Riho Unt, 5 min.,
4. Miriam i powódź, reż. Riho Unt, 5 min.
5. Teatr Miriam, reż. Priit Tender, 5 min.
6. Piknik Miriam, 5 min.,
7. Miriam i kolory, 5 min.
8. Zepsuty obrazek Miriam, 5 min.
9. Marchewka! reż. Pärtel Tall, 7 min.
10. Marchewka w teatrze, reż. Pärtel Tall, 6 min.
11. Marchewka na plaży, reż. Pärtel Tall, 6 min.

28 maja, godz. 17:10
Blok animacji dla dorosłych z Nukufilm, Estonia, 48 min.
Zestaw 1

1. Brothers Bearhearts, 18 min.
2. Instinct,10 min.
3. Institute of Dreams,10 min.
4. Fox Woman, 10 min.

29 maja 2016, godz. 17:00
Blok animacji dla doroslych z Joonisfilm, Estonia, 52 min.
Zestaw 2

1. Ussinuumaja The Maggot Feeder 16 min
2. Villa Antropoff 13 min.
3. Tuukrid Vihmas Divers in the rain 23 min.

29 maja 2016, godz. 18:10
Blok animacji dla dorosłych
Zestaw 3

1. Dom nieświadomości / Alateadvuse maja / House of Unconsciousness
Reżyseria Priit Tender, 2015, 10'41"
Film na podstawie długoterminowych badań nad marzeniami kominiarzy. Psychodeliczny dramat o kominiarzu i płonącej kobiecie, ilustrowany muzyką Rainera Jancisa, estońskiego kompozytora, twórcy piosenek grupy Metro Luminal.

2. Pianino / Piano / Piano
Reżyseria Kaspar Jancis, 10'11"
Marta próbuje przetransportować pianino ze sklepu z używanymi instrumentami do domu. Prawie jej się udaje. Albert próbuje przez trzydzieści lat powiedzieć Pauli, że ją kocha. Prawie mu się udaje. Paula chce odpowiedzieć Albertowi w tym samym duchu. Prawie się jej udaje. Komisarz policji Kits marzył o spadochroniarstwie przez całe życie. Prawie mu się udaje. Mirjam chce zostać artystką cyrkową. Prawie jej się udaje. Pszczoła próbuje wylecieć na zewnątrz przez zamknięte okno. Prawie jej się udaje.

3. Piloci w drodze do domu / Lendurid koduteel / Pilots on the way home Reżyseria Priit Pärn i Olga Pärn, 2014, 16'05"
Po stracie samolotu, trzech pilotów w niewytłumaczalny sposób odnajduje się pośrodku pustyni. Czeka ich niebezpieczna podróż do domu, w której będą musieli się zmierzyć z syrenim śpiewem własnych fantazji. Erotyczna opowieść o tęsknocie mężczyzny do kobiety, inspirowana m.in. Kamasutrą i japońską Shungą.

4. Życie z Hermanem H. Rottem / Elu Herman H. Rottiga / Life with Herman H. Rott
Reżyseria Chintis Lundgren, 2015, 11'00"
Herman jest anarchizującym szczurem, mieszkającym samotnie w swoim mieszkaniu. Pewnego dnia drobna, burżuazyjna kotka postanawia przenieść się do niego. Ale czy życie z Hermanem H. Rottem jest w ogóle możliwe?