Udane zamknięcie trylogii. Recenzja filmu "Wojna o planetę małp"

Tomasz Zacharczuk

29 lipca 2017 (artykuł sprzed 6 lat)

Opinie (18)

Decydujące (przynajmniej na razie) starcie inteligentnych małp ze zdziesiątkowanymi morderczym wirusem ludźmi tylko fragmentami przypomina podkręcone efektami rozrywkowe widowisko. Zwieńczenie małpiej trylogii najsilniej bowiem przemawia wówczas, gdy twórcy filmu wykorzystują konwencję postapokaliptycznego dramatu, w którym przeszyta bólem twarz zwierzęcia ma większą siłę rażenia od człowieka z karabinem.

Mija 15 lat od małpiej rewolty, w wyniku której rasa zmutowanych zwierząt przejęła kontrolę nad własnym losem i wypowiedziała ludziom otwarty konflikt. Upływający czas dobitnie zaznaczył swoją obecność w każdym z walczących obozów. Podporządkowane Ceasarowi (Andy Serkis) małpy toczą niemal partyzancki żywot, ukrywając się w lasach i broniąc kurczącego się stada przed armią uzbrojonych ludzi. Tych gotowych podjąć walkę ze zwierzętami wciąż ubywa. Zabójczy wirus skutecznie przetrzebił ludzkie szeregi, zaś nowa odmiana choroby dziesiątkom ocalałych zgotowała los gorszy niż nawet najboleśniejsza śmierć.

Po krwawej eskalacji konfliktu, której mogliśmy przypatrywać się w "Ewolucji planety małp", stłamszone zwierzęta wyraźnie wycofują się z dalszej walki. Pod dowództwem Ceasara próbują odnaleźć nową przestrzeń do spokojnego życia, z dala od bliskiego sąsiedztwa z ludźmi. Pacyfistycznym planom skutecznie jednak przeciwstawia się obłąkany żądzą zemsty Pułkownik (Woody Harrelson). Dysponujący militarnym zapleczem szaleniec nie spocznie, póki ostatnia inteligentna małpa nie podzieli losu milionów ludzkich ofiar. Brutalny atak na zwierzęcy bastion spowoduje, że udręczony przeszłością Ceasar wędrówkę do "ziemi obiecanej" zamieni na prywatną wendetę.

Dowodzący małpami Ceasar pragnie odnaleźć bezpieczne schronienie dla swoich poddanych. Brutalny atak wojsk Pułkownika sprawia jednak, że porzuca pacyfistyczne zamiary i rusza w pościg za ludźmi, chcąc wziąć rewanż za osobiste krzywdy.

Zemsta zresztą i nieposkromione pragnienie przetrwania warunkują w głównej mierze poczynania głównych bohaterów. Mimo to, "Wojna o planetę małp" daleka jest od blockbusterowego widowiska nastawionego na krwawą jatkę z serią batalistycznych kadrów. Paradoskalnie, tytułową wojnę w ścisłym tego słowa znaczeniu widać jedynie w sekwencji otwierającej film i w końcowych jego fragmentach. Właściwie dopiero wtedy fantazja speców od efektów specjalnych wydostaje się spod reżyserskiej dyscypliny. Tej ciężko odmówić Mattowi Reevesowi, który niezwykle starannie i w skrupulatnie przemyślany sposób waży każdy komputerowy trik, dzięki czemu efektowność nie ma nic wspólnego z efekciarstwem.

Dzieło wieńczące małpią trylogię tworzy pasjonujący gatunkowy kolaż. Podszyte wojenną stylizacją kino przygodowe przenika się naprzemiennie z psychologicznym dramatem, a wszystko przyprawione jest surowym, podbitym zimowymi panoramami, postapokaliptycznym klimatem, doskonale wyczuwalnym na każdym kroku Ceasara i jego świty. Reeves znakomicie potrafi pogodzić żwawe tempo akcji z melancholijnymi kadrami, w których bohaterowie przystają nawet na dłuższą chwilę i zwyczajnie milczą. W tych z pozoru tylko głuchych kadrach zapisany jest niemy emocjonalny krzyk poszczególnych postaci.

Fakt, że potrafimy go usłyszeć i autentycznie przeżyć wyrażane na ekranie uczucia, jest zasługą znakomitych aktorów, skrzętnie schowanych za komputerową maską. Oczywiście bez technologii CGI "Wojna o planetę małp" praktycznie nie miałaby racji bytu, ale w równie dużym stopniu należy docenić starania odtwórców nie najłatwiejszych przecież ról. Ukryty pod postacią Ceasara Andy Serkis potwierdza, że jest absolutnym geniuszem motion capture. Specjalizujący się w odgrywaniu komputerowo wygenerowanych bohaterów aktor wykonał tytaniczną pracę, dzięki której małpia twarz, paradoksalnie, jest tą najbardziej ludzką w całym filmie.

Konflikt pomiędzy ludźmi a małpami wkracza w finałową fazę, w której nie ma już praktycznie szans na kompromis. Iluzoryczną nadzieją na międzygatunkowe pojednanie staje się Nova - zarażona małpim wirusem dziewczynka, która jako jedyna potrafi zachować balans pomiędzy dwoma spornymi racjami.

Przede wszystkim dlatego, iż ludziom w obrazie Matta Reevesa ciężko kibicować, a o wzbudzaniu jakiejkolwiek sympatii wręcz nie ma mowy. Horda żołnierzy pod dowództwem Pułkownika w swoim postępowaniu kieruje się zwierzęcymi właśnie instynktami - brutalną wolą przetrwania i dominacją nad słabszym gatunkiem. Owa słabość jednak staje się dyskusyjna, gdy to małpy, a nie ludzie, potrafią wykazać się empatią, solidarnością, poświęceniem i bezwarunkową odwagą. Smutna to wizja, ale jakże obrazowa przestroga w czasach, gdy skrajność i bezkompromisowość biorą górę nad rozsądkiem i humanizmem. W przeciwieństwie do poprzednich części, właściwie nie istnieje ludzki bohater, który emocjonalnie i intelektualnie mógłby dorównać Ceasarowi.

Poniekąd jest to zrozumiałe, bo wątek regresu i drogi, jaką przebył człowiek od roli dominatora do ofiary, sukcesywnie rozwijano we wcześniejszych filmach. W "Wojnie ..." po prostu musiała nastąpić kumulacja ekstremalnie ciężkich doświadczeń, jakich doznali ludzie. Doskonale widać to w osobie Pułkownika - wyizolowanego od zewnętrznego świata furiata i szaleńca, który w świetle osobistego dramatu wyrzekł się jakichkolwiek wyższych wartości. Podobieństwo w sposobie konstrukcji bardzo udanej kreacji Woody'ego Harrelsona z filmowym pułkownikiem Kurtzem z "Czasu Apokalipsy" jest aż nadto widoczne. Podobnie jak moralne dno, od którego z hukiem odbijają się jego towarzysze broni. Na upartego można nawet doszukiwać się alegorii współczesnego świata i jego bolesnej historii, zarówno tej dalszej, jak i bliższej (obozy pracy, budowanie murów, kwestia imigrantów, kolaboracja z wrogiem, marsz do ziemi obiecanej).

Można oczywiście, w pewnym stopniu nawet słusznie, zarzucić reżyserowi zbyt jednostronną wizję przedstawiania konfliktu i opowiedzenia się za małpią racją w tym sporze. Brakuje szerszej ludzkiej perspektywy. Niemal wszystkie humanitarne atrybuty przejmują zwierzęta, którym, chcąc nie chcąc, pozostaje kibicować. Jednak nawet po tej stronie barykady nie brakuje typowej ludziom zawiści i żądzy zemsty, z którymi wewnętrzny bój toczy Ceasar, nękany wizjami krwawej przeszłości i nawiedzany duchem Koby - pobratymca, którego osobiście musiał skarcić za wywołanie wojny z ludźmi w poprzednim epizodzie.

Pułkownik, niczym bohater z "Czasu Apokalipsy", pośrodku pustkowia tworzy alternatywny porządek, gromadząc setki wyznawców, którym przyświeca jeden cel - wyeliminować małpi gatunek. Okazuje się jednak, że nie jest to ich jedyny wróg.

Sporo więc odnajdziemy w filmie odwołań do ludzkiej psychiki i sfery emocjonalnej, ale absolutnie nie należy pojmować tego jako zarzut. W finałowym kwadransie jednak twórcy filmu korzystają z tak oczywistych i uproszczonych zabiegów, że spływające po małpiej twarzy łzy mają gorzki posmak przeciętności i taniej egzaltacji. Syndrom masowego blockbustera właśnie tu najmocniej przebija się niestety na pierwszy plan, przecząc trochę stylowi narracji i poprowadzenia fabuły, którą reżyser obiera od pierwszej minuty seansu.

"Wojna o planetę małp" z pewnością nie rozczaruje tych, którzy poza widowiskiem opatrzonym perfekcyjną dbałością o komputerowo wygenerowane drobiazgi, poszukują jeszcze wartościowej treści zmuszającej do refleksji, wzruszenia, a nawet złości czy uśmiechu (w tym przypadku udany pomysł scenarzystów z postacią Złej Małpy, z którą świetnie dał sobie radę Steve Zahn). Co ważne, nie do końca wymagana jest znajomość poprzednich epizodów. Już początkowe napisy z wytłuszczonymi tytułami poprzednich produkcji nakreślą odpowiednie tło całej opowieści. Jeśli jednak zapisaliśmy w pamięci beztroskie chwile Ceasara z Jamesem Franco sprzed sześciu lat, wówczas domknięcie trylogii i zarazem najlepsza jej część przemówi do nas z podwójną siłą, a całość nabierze wyjątkowego sentymentalnego wydźwięku.

OCENA: 7/10

Tomasz Zacharczukt.zacharczuk@trojmiasto.pl

Film

6.2

13 ocen

Opinie (18) 6 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-29 08:49

Te stare są lepsze.

Jak w temacie.

ekspert
6 lat
- 5 5
Twoja opinia

Zmień treść

Jak w temacie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-29 09:06

To grają prawdziwe małpy? Tresowane do roli? (3)

6 lat
- 14 6
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-07-29 09:21
  
  Nie. To są nasi ucharakteryzowani parlamentarzyści. (2)
  
  6 lat
  - 16 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2017-07-29 09:53
    
    ucharakteryzowani - czyli nieogoleni/lone (1)
    
    6 lat
    
    8 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2017-07-29 17:55
      
      Ten na koniu to Tusek.
      
      6 lat
      
      6 4
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Ten na koniu to Tusek.
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-29 11:09

Przesłanie tej seri jest jedno ludzie niszcza swoja planetę!! (1)

kiedyś to była abstrakcja teraz to już realizm!

6 lat
- 15 3
Twoja opinia

Zmień treść

kiedyś to była abstrakcja teraz to już realizm!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-08-11 16:17
  
  wyłącz TV, demony znikną
  
  6 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-29 13:43

szyc nie gra to nie idę! (1)

6 lat
- 14 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-08-02 10:19
  
  Ale przecież gra - główną małpe - Cesar znaczy się
  
  6 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-29 20:49

Planeta małp = nasza planeta.

GD
6 lat
- 6 1
Twoja opinia

Zmień treść

Planeta małp = nasza planeta.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-30 00:08

Genialny film, szkoda że zostanie niedoceniony

6 lat
- 9 2
Twoja opinia

Zmień treść

Genialny film, szkoda że zostanie niedoceniony
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-07-30 08:04

Ze tez komus sie chce (1)

na powaznie pisac recenzje amerykanskich szmir. To tak jakby pisac recenzje kulinarne junk food serwowanego w McDonald's.
No chyba, ze to taka praca jest pisac o tym.

Edwin
6 lat
- 2 12
Twoja opinia

Zmień treść

na powaznie pisac recenzje amerykanskich szmir. To tak jakby pisac recenzje kulinarne junk food serwowanego w McDonald's. No chyba, ze to taka praca jest pisac o tym.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-07-30 14:06
  
  Boże, że ci się chciało napisać taki głupi komentarz
  
  6 lat
  - 6 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Boże, że ci się chciało napisać taki głupi komentarz
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-08-02 01:18

Dobrze, że zobaczyłyśmy osobiście bo dzięki temu możemy z czystym sumieniem serdecznie polecić. Jeżeli ktoś kocha zwierzęta to będzie bardzo usatysfakcjonowany, wzruszająca opowieść. Tylko koniecznie w 3D.

6 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

Dobrze, że zobaczyłyśmy osobiście bo dzięki temu możemy z czystym sumieniem serdecznie polecić. Jeżeli ktoś kocha zwierzęta to będzie bardzo usatysfakcjonowany, wzruszająca opowieść. Tylko koniecznie w 3D.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-08-04 08:28

Byliśmy wczoraj w kinie. Jedna rzecz, która mnie zaskoczyła to ... (1)

.... absolutna cisza i spokoj wspologladających!
Serio, milalam ochotę pod koniec wstać i podziękować wszystkim (a ludzi było troche), że po raz pierwszy od kilku miesięcy nikt nie schrzanił mi seansu gadaniem, odbieraniem telefonu, żarciem (tak, celowo użyłam wulgarnej formy) głupimi komentarzami w przeróżnych momentach.
A z recenzją zgadzam się w 100%

6 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

.... absolutna cisza i spokoj wspologladających! Serio, milalam ochotę pod koniec wstać i podziękować wszystkim (a ludzi było troche), że po raz pierwszy od kilku miesięcy nikt nie schrzanił mi seansu gadaniem, odbieraniem telefonu, żarciem (tak, celowo użyłam wulgarnej formy) głupimi komentarzami w przeróżnych momentach. A z recenzją zgadzam się w 100%
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-08-11 16:20
  
  W kinie powinien być zakaz sprzedaży chrupkiego jedzenia oraz szeleszczących foliowych opakowań.
  
  6 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-08-11 16:49

Z takich ciekawostek jaki wyłapałem w filmie, polecam zwrócić uwagę na osobę pułkownika i podobieństwa

do roli pułkownika jaką grał Marlon Brando w "Czasie Apokalipsy".

Ochroniarz Cezara ma na imię Luca. Tak jak egzekutor/goryl mafii w Ojcu Chrzestnym, Luca Brasi.

Symbol grupy Alfa i Omega nawiązujący do starej serii filmów, oraz Apokalipsy.

Jeśli oglądaliście albo zamierzacie oglądnąć pierwszą część tej nowej serii, to polecam dodatkowo oglądnąć film dokumentalny "Projekt NIm", o eksperymencie mającym na celu nauczyć szympansa wypowiadać zdania. Bardzo ciekawy film, dramat, ale świetnie nawiązuje do sagi i stawia pytanie o odpowiedzialność za uczłowieczenie zwierzęcia.

Myślę, że w tym filmie jest więcej smaczków, co tylko dowodzi, że scenariusz pisał pasjonat kina.

dantes
6 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

do roli pułkownika jaką grał Marlon Brando w "Czasie Apokalipsy". Ochroniarz Cezara ma na imię Luca. Tak jak egzekutor/goryl mafii w Ojcu Chrzestnym, Luca Brasi. Symbol grupy Alfa i Omega nawiązujący do starej serii filmów, oraz Apokalipsy. Jeśli oglądaliście albo zamierzacie oglądnąć pierwszą część tej nowej serii, to polecam dodatkowo oglądnąć film dokumentalny "Projekt NIm", o eksperymencie mającym na celu nauczyć szympansa wypowiadać zdania. Bardzo ciekawy film, dramat, ale świetnie nawiązuje do sagi i stawia pytanie o odpowiedzialność za uczłowieczenie zwierzęcia. Myślę, że w tym filmie jest więcej smaczków, co tylko dowodzi, że scenariusz pisał pasjonat kina.
Regulamin dodawania opinii