12. Tydzień Kina Hiszpańskiego (7 opinii)

To już 12 edycja Tygodnia Kina Hiszpańskiego. W jego gdańskiej odsłonie zobaczymy 12 filmów. Wyróżniającą się grupą filmów w tym roku są filmy katalońskie ("Bohaterowie", "Catalunya Uber Alles!", "Czarny chleb", "Rower, łyżka, jabłko"). Swoistym suplementem do 12 TKH będzie mini przegląd KRÓTKO PO HISZPAŃSKU, stanowiący część prezentacji z cyklu ETIUDA & ANIMA. Przegląd 12 TKH przygotowały AF Manana we współpracy z Instytutem Cervantesa i Ambasadą Królestwa Hiszpanii w Warszawie.


(...) Hiszpańskie kino lubi skrajności. Z jednej strony finezyjne eksperymenty, jak nagrodzony w Rotterdamie "Finisterrae" Sergia Caballero, pełna absurdalnego humoru przypowieść o duchach podróżujących szlakiem Świętego Jakuba; z drugiej - klasyczne komedie romantyczne. Filmy (...) o starcach zepchniętych na boczny tor (dokumentalne "Rower, łyżka, jabłko" Carlesa Boscha o byłym burmistrzu Barcelony, który walczy z chorobą Alzheimera). Komediowe "Pięć metrów kwadratowych" Maxa Lemcke o walce z nieuczciwym deweloperem oferującym mieszkania z obszernym tarasem), ale też w historii. I to w najróżniejszy sposób.

W "S jak seks" Felixa Sabroso i Dunii Ayaso śmierć Franco w 1975 roku oznacza powiew seksualnej swobody: popularność zdobywają erotyczne filmy kategorii S, panie śmiało rozbierają się przed kamerą, a nawet uprawiają seks w przebraniu zakonnic, choć wciąż muszą walczyć z konserwatywno-zaściankową mentalnością większości. W "Nie ma kto pisać do pułkownika" Artura Ripsteina (opartym na powieści Gabriela Garcii Márqueza) tytułowy starzec, kiedyś żołnierz wojenny, wypatruje od dawna obiecywanej renty ("Przez pięćdziesiąt sześć lat, od zakończenia ostatniej wojny domowej, jedynym zajęciem pułkownika było czekanie" - pisał Márquez), ale jest tylko wyrzuconym na margines, zbędnym symbolem przeszłości, o której nikt nie chce pamiętać. Z kolei w "Czarnym chlebie" łamiący życiorysy konflikt między frankistami i rewolucjonistami obserwujemy oczami dziecka. Chłopiec między politycznym szaleństwem, własną fantazją i wiarą w duchy doświadcza tego, czego uczył go ojciec: "Świat jest zły, ale głowę trzeba trzymać podniesioną wysoko do góry".

Na zamknięcie przeglądu "Życie to jest to", tragikomiczny żart Alexa de la Iglesii. Bo czyż nie jest żartem obsadzenie Salmy Hayek w roli kury domowej zapatrzonej w przeciętnego męża jak w obraz? To właśnie bezowocnie szukający pracy mąż nieudacznik dostanie "szansę" na sukces: z powodu tragicznego wypadku, do którego przyczyni się jego sentymentalna natura, stanie się przez chwilę bohaterem narodowym. Będzie operowany na miejscu (ma w głowie pręt, który uniemożliwia ruch) czy w szpitalu? Przeżyje czy umrze? Udzieli wywiadu czy zachowa prywatność? On sam postanowi wykorzystać zainteresowanie finansowo (w ciągu kilku godzin zdobywa nawet dbającego o jego interesy agenta), jego żona przyglądać się będzie medialnemu spektaklowi z dystansu. Jest w końcu Salmą Hayek: nie ufa sławie na pięć minut. Prawda, że zabawne?
(Paweł T.Felis / Gazeta Wyborcza / 15.03.2012)

Program 12 TYGODNIA KINA HISZPAŃSKIEGO
26.03.2012
G.20.00 / MORENTE / r. Emilio Ruiz Barrachina / Hiszpania / 2011

27.03.2012
G. 18.00 / ROWER, ŁYŻKA, JABŁKO / Bicicleta, cuchara, manzana / r. Carles Bosch / Hiszpania / 2010
G.20.00 / TU I TERAZ / Planes para manana / r. Juana Macias / Hiszpania / 2010

28.03.2012
G.18.10 / FINISTERRAE / r. Sergio Caballero Hiszpania / 2010
G.20.00 / BOHATEROWIE / Heroses / r. Pau Freixas / Hiszpania / 2010

29.03.2012
G.18.00 / CZARNY CHLEB / Pan Negro / r. Agusti Villaronga / Hiszpania / 2010
G.20.00 / PANTALEON I WIZYTANTKI / Pantaleon y las visitadoras / r. Francisco J.Lombardi / Peru

30.03.2012
G.17.00 / CATALUNYA UBER ALLES! / r. Ramon Termens / Hiszpania / 2011
G.19.00 / S JAK SEKS / Los anos desnudos / r. Dunia Ayaso / Hiszpania / 2008

31.03.2012
G.17.00 / NIE MA KTO PISAĆ DO PUŁKOWNIKA / El coronel no tiene quien le escriba / r. Arturo Ripstein / Meksyk / 1999
G.19.10 / PIĘĆ METRÓW KWADRATOWYCH / Cinco metros cuadrados / r. Max lemcke / Hiszpania / 2011

1.04.2012
G.18.00 / ŻYCIE TO JEST TO / La chipsa de la Vida / r. Alex de Iglesia (Hiszpański Cyrk) / Hiszpania / 2011



Bilety: 16,- normalne, 14,- studenci, 12,- seniorzy i Karta do Kultury
Poniedziałki "za dyszkę": 10 zł
Zniżki: 8,- czł. DKF i na karnet NHEF oraz Karta Wielodzietnej Rodziny
12 TKH - karnety: 100 zł i 40 zł - czł. DKF i NHEF

FINISTERRAE
reż. Sergio Caballero, Hiszpania 2010, / Nagroda Tygrysa MFF Rotterdam 2011
Eksperymentalny debiut Sergio Caballero i laureat Głównej Nagrody na festiwalu w Rotterdamie, FINISTERRAE to niskobudżetowa produkcja oparta na ironicznym, abstrakcyjnym humorze i surrealistycznych pomysłach. Film był realizowany bez scenariusza, z dialogami w języku rosyjskim oraz muzyką fińskiego artysty i kreatora mody Jimi'ego Tenora, punkowego zespołu Suicide. Caballero jest kluczową postacią barcelońskiej sceny artystycznej, w tym współtwórcą i dyrektorem artystycznym największego europejskiego festiwalu muzyki elektronicznej SÓNAR w Barcelonie.
Film opowiada o przygodach dwóch duchów, które znudzone tułaczką w zaświatach, postanawiają wyruszyć Szlakiem Świętego Jakuba - aż na sam koniec świata (przylądek Finisterrae to najbardziej na zachód wysunięty punkt Hiszpanii i jednocześnie ostatni punkt szlaku). Tak rozpoczyna się ich podróż przez bezludne tereny Galicji, podczas której duchy będą musiały się zmierzyć z wieloma nieprzewidzianymi sytuacjami, własnymi lękami i ograniczeniami swojej fantasmagorycznej postaci. Surrealistyczne i enigmatyczne dzieło osadzone w niepowtarzalnej atmosferze niezwykle ekspresyjnych obrazów autorstwa Eduarda Grau (SAMOTNY MĘŻCZYZNA, POGRZEBANY).

CZARNY CHLEB
reż. Augustí Villaronga, Hiszpania 2010
9 nagród Goya 2010, w tym dla Najlepszego Filmu, za Reżyserię, Scenariusz, Zdjęcia i Scenografię
Srebrna Muszla dla Najlepszej Aktorki na MFF San Sebastian 2010
Hiszpański kandydat do Oscara 2012
Najgłośniejszy i najbardziej nagradzany hiszpański film 2010 roku. Po 8-letniej przerwie wielokrotnie nagradzany majorkański reżyser Agustí Villaronga wraca na wielki ekran z filmem, który okrzyknięto sensacją hiszpańskiej kinematografii 2010 roku. Ta głośna ekranizacja powieść Emili Teixidor i Viladecàs zdobyła aż 9 Nagród Goya (pokonując m.in. uznawane za faworytów HISZPAŃSKI CYRK i NAWET DESZCZ), 13 Nagród Gaudiego, od 4 lat przyznawanych najlepszym filmom katalońskim, została tegorocznym hiszpańskim kandydatem do Oscara, a Nora Navas otrzymała Srebrną Muszlę dla Najlepszej Aktorki na MFF San Sebastian.
Akcja filmu rozgrywa się w Katalonii w trudnych czasach tuż po hiszpańskiej wojnie domowej. 11-letni Andreu, którego rodzina w czasie wojny stanęła po stronie przegranych republikanów, znajduje w lesie ciała mężczyzny i dziecka. Lokalne władzę chcą obciążyć ojca chłopca, Farriola, odpowiedzialnością za ich śmierć. By uchronić ojca od wyroku śmierci Andreu rozpoczyna własne śledztwo w poszukiwaniu prawdziwych sprawców zbrodni. W jego trakcie przekona się o tym, że w świecie dorosłych nic nie jest czarno-białe, a żeby przeżyć, trzeba czasem wyprzeć się samego siebie.

PIĘĆ METRÓW KWADRATOWYCH
reż. Max Lemcke, Hiszpania 2011
Festiwal Kina Hiszpańskiego Malaga 2011 - Najlepszy Film, Najlepszy Aktor, Najlepszy Scenariusz oraz Nagroda Krytyków
Uniwersalna i zabawna historia walki o własne M zainspirowana od kilku lat nękającym Hiszpanię kryzysem budowlanym. Alex i Virginia, para zakochanych tuż przed ślubem, kupują mieszkanie na obrzeżach wielkiego miasta z wymarzonym tarasem o powierzchni 5 m2. Wszystkie oszczędności wydają na wkład własny, a na spłatę całości biorą kredyt na 40 lat. W momencie kupna mieszkanie nie jest jeszcze ukończone, a kilka tygodni później, gdy budynek jest prawie gotowy, wszystkie prace na budowie nagle zostają wstrzymane. Okazuje się, że mieszkania powstają tu nielegalnie. Przyszli mieszkańcy powołują komitet protestacyjny i pozywają dewelopera do sądu, ale walka z potężną korporacją się przeciąga. Wraz z upływem czasu Alex staje się coraz bardziej spięty i przygnębiony, zaczyna zaniedbywać pracę, a jego związek z Virginią przechodzi kryzys. Zdeterminowany i zniecierpliwiony postanawia wziąć sprawy w swoje ręce...

BOHATEROWIE
reż. Pau Freixas, Hiszpania 2010
Festiwal Kina Hiszpańkiego Malaga 2010 - Nagroda Publiczności
Porównywany do GOONIES, legendarnego amerykańskiego hitu kinowego z lat 80., film BOHATEROWIE to porywająca opowieść o dziecięcej przyjaźni, o niezapomnianych i pełnych przygód wakacjach, których wspomnienia mają magiczną moc.
Młody specjalista od reklamy, którego kariera rozwija się wyśmienicie, za to życie osobiste wypełnia pustka, jedzie samochodem na ważne spotkanie biznesowe w innym mieście. Po drodze poznaje dziewczynę, która podróżuje autostopem, a wszystkie swoje rzeczy trzyma w niewielkim plecaku. Wygląda na to, że tej tak różniącej się od siebie dwójce nie uda się zaprzyjaźnić, jednak gdy oboje zaczynają wspominać najpiękniejsze chwile swojego dzieciństwa - ostatnie lato spędzone z paczką przyjaciół, pierwszą miłość, prawdziwe przygody... - nawiązuje się między nimi prawdziwa nić porozumienia. Wspólna podróż w przeszłość sprawi, że główny bohater z dnia na dzień wywróci swoje życie do góry nogami.

KATALONIA ÜBER ALLES!
reż. Ramón Terméns, Hiszpania 2011
Festiwal Kina Hiszpańskiego Malaga 2011 - Nagroda Specjalna Jury
Były więzień, z trudnością adaptujący się w społeczeństwie; bezrobotny imigrant, który znajduje pracę jako komornik oraz odnoszący sukcesy przedsiębiorca niespodziewanie obwołany bohaterem po zabiciu w samoobronie włamywacza-cudzoziemca - to bohaterowie ironicznego portretu katalońskiej prowincji. W swoim trzecim filmie Ramon Térmens w świeży, inteligentny i dowcipny sposób pokazuje, jak zmieniają się granice ludzkiej tolerancji pod wpływem ekstremistycznej demagogii. Trzy zazębiające się historie, których akcja rozgrywa się w małej miejscowości Lleida (rodzinne miasteczko reżysera), przedstawiają społeczeństwo tak skonfliktowane, że przed wybuchem może uratować je tylko głęboka odnowa. Catalunya über alles! (Katalonia ponad wszystko) to oparta na obserwacji dzisiejszej Katalonii krytyka ksenofobicznych postaw oraz rosnącego w siłę populizmu, który prowadzi do społecznego wykluczenia.

TU I TERAZ
reż. Juana Macias, Hiszpania 2010
Festiwal Kina Hiszpańskiego Malaga 2010 - Najlepszy Reżyser, Najlepszy Debiut Scenopisarski
Akcja filmu rozgrywa się na przestrzeni 24 godzin podczas których Inés, Antonia, Marion i Mónica - cztery kobiety w różnym wieku i w odmiennej sytuacji życiowej - będą musiały, tu i teraz, podjąć decyzję, która może całkowicie zmienić ich życie. Czy 40-letnia Inés, której właśnie zaproponowano wymarzoną pracę, postanowi urodzić nieplanowane dziecko wbrew wszystkim i wszystkiemu? Czy Marion zrozumie, że jej małżeństwo się skończyło i będzie miała odwagę stawić temu czoła? Co zrobi Antonia, gdy mężczyzna jej życia po latach rozłąki poprosi ją o drugą szansę, teraz gdy jest szczęśliwą mężatką z dziećmi? Czy nastoletnia Mónica, której rodzina się rozpada, zaryzykuje wyprawę w nieznane z poznaną przez Internet bratnią duszą?
TU I TERAZ to opowieść o kobietach, które podejmują walkę z rutyną, stereotypami i własnym lękami. Muszą znaleźć w sobie siłę, by odrzucić wszystko, co latami budowały - i zacząć od zera. Wystarczy jeden dzień i jedna kluczowa decyzja, aby wywróciły swoje życie do góry nogami. Wspaniałe kreacje aktorskie, w tym znanej z AMORES PERROS Goi Toledo.

MORENTE
reż. Emilio Ruiz Barrachina, Hiszpania 2011
Nagrody Goya 2012 - nominacja w kategorii Najlepszy Dokument
Niezwykły dokument o jednym z najważniejszych śpiewaków współczesnego flamenco, wpływowym, ale i kontrowersyjnym Enrique Morente, który zrewolucjonizował i "odnowił" tę dziedzinę sztuki.
Pod koniec hiszpańskiej wojny domowej golibroda Eugenio Arias udał się na wygnanie do Francji, gdzie poznał Pabla Picassa, z którym przyjaźnił się potem do końca życia. Enrique Morrente chciał oddać hołd tej pięknej przyjaźni i rozdał przyjaciołom płytę z utworami na bazie tekstów Pablo Picasso, którą nagrał przed laty w domowym studio. Na jej podstawie Emilio Ruiz Barrachina stworzył film, który przenosi geniusz Morente w świat obrazu - zrealizowany na kilka miesięcy przed śmiercią artysty dokument niezamierzenie stał się ostatnim zapisem i artystycznym testamentem wielkiego śpiewaka. Opowieści Morente o jego życiu, rodzinie, flamenco oraz miłości do Picassa przeplatają się z wykonywanymi przez niego utworami klasycznego flamenco i muzyki bardziej eksperymentalnej.

S JAK SEKS
reż. Dunia Ayaso, Félix Sabroso, Hiszpania 2008
Rok 1975. Śmierć generała Franco sprawia, że w konserwatywnej Hiszpanii czuć coraz mocniej powiew obyczajowej wolności. Jej wyrazem staje się kino erotyczne określane jako filmy kategorii "S" (od słowa "seks"), odnoszące furorę w kraju, gdzie rozwody były całkowicie zakazane, a golizna niedopuszczalna. NAGIE LATA to historia trzech pięknych i ambitnych kobiet (wspaniałe role znanych hiszpańskich aktorek: Candeli Penii, Goi Toledo oraz modelki Mar Flores), które poznają się na planie jednego z filmów kategorii "S", marząc o wielkiej karierze. Od tej pory będą zawsze występować razem, a erotyczna filmowa przygoda na zawsze zmieni ich życie. Ich perypetie staną się odzwierciedleniem społecznych przemian ówczesnej Hiszpanii, gdzie rozbudzone poczucie wolności i pęd ku nowoczesności ścierały się ze skrępowaniem i stereotypami. Co jednak zostanie z okupionej wyrzeczeniami kariery, gdy moda na kino erotyczne przeminie?

ŻYCIE TO JEST TO
reż. Álex de la Iglesia, Hiszpania 2011
Berlinale 2012 - Pokaz Specjalny
MFF Cartagena de Indias 2012 - Film Zamknięcia
Kolejna zwariowana komedia twórcy HISZPAŃSKIEGO CYRKU - mistrza czarnego humoru, brawurowej satyry i zjadliwej ironii. Tym razem Álex de la Iglesia bierze na warsztat medialny cyrk i pragnienie sławy, opowiadając historię Roberto - speca od marketingu i autora powszechnie znanego hasła reklamowego Coca-Coli sprzed lat. Dziś jednak nikt o tym nie pamięta, a sfrustrowanego Roberto nikt nie chce zatrudnić. Szansa na zmianę złej passy pojawia się, gdy mężczyzna spada z rusztowania w ruinach rzymskiego amfiteatru w Kartagenie. Zawieszony pomiędzy życiem a śmiercią, z prętem wbitym w głowę, staje się natychmiast pożywką dla dziennikarzy, podczas gdy ekipy ratunkowe głowią się, jak go uwolnić. Zdesperowany Roberto postanawia wykorzystać sytuację: zatrudnia agenta, by zbić fortunę na ekskluzywnych wywiadach i zapewnić rodzinie lepszą przyszłość. Intrydze sprzeciwia się jego kochająca żona (nominowana do Nagrody Goya Salma Hayek), podczas gdy żądny sukcesu agent dochodzi do wniosku, że uratowanie jego klienta to koniec lukratywnego biznesu...

ROWER, ŁYŻKA, JABŁKO
reż. Carles Bosch, Hiszpania 2010
Nagroda Goya 2011 - Najlepszy Film Dokumentalny
Nagroda Gaudi 2011 - Najlepszy Film Dokumentalny
Wybitny hiszpański dokumentalista Carles Bosch, nominowany do Oskara za film BALCEROS, tym razem podejmuje niepopularny w mediach problem chorych na Alzheimera. Przez dwa lata podąża z kamerą za byłym wieloletnim burmistrzem Barcelony i prezydentem regionalnego rządu Katalonii - Pasqualem Maragallem. Na wieść o swojej chorobie znany z niezwykłej charyzmy i energii polityk postanowił, że nie pozwoli zepchnąć się na margines społeczeństwa i swoim przykładem pokaże innym, jak nie tracić nadziei i walczyć z podstępną chorobą (nie chciał stać się kolejnym wstydliwym chorym, którym w domowym zaciszu opiekuje się rodzina.) Założył fundację prowadzącą badania nad chorobą Alzheimera z nadzieją, że odkryje ona lekarstwo, które pomoże milionom ludzi - oraz jemu samemu. ROWER, ŁYŻKA, JABŁKO to niezwykle szczera, wzruszająca, ale równocześnie optymistyczna i zabawna opowieść o niezłomnym człowieku, o doświadczeniach jego najbliższych, reakcji otoczenia, a także o metodach walki z nieuleczalną chorobą, na którą przy obecnej długości życia zapadać będzie coraz więcej ludzi na całym świecie.

NIE MA KTO PISAĆ DO PUŁKOWNIKA
reż. Arturo Ripstein, Meksyk 1999
MFF Cannes 1999 - Konkurs Główny
FF Sundance 2000 - Nagroda dla Najlepszego Filmu Latynoamerykańskiego
Arturo Ripstein, jeden z najwybitniejszych twórców meksykańskiego kina, bierze na warsztat zaliczaną do arcydzieł współczesnej prozy iberoamerykańskiej powieść Gabriela Garcii Marqueza, przenosząc akcję wydarzeń do Meksyku lat 40. Film jest opowieścią o emerytowanym pułkowniku, weteranie wojny z kościołem katolickim, który od 27 lat czeka na obiecaną rentę, ale jak dotąd nie otrzymał jeszcze żadnego czeku. W każdy piątek chodzi na pocztę z nadzieją, że wreszcie coś nadejdzie, lecz na próżno. NIE MA KTO PISAĆ DO PUŁKOWNIKA jest wstrząsającym, choć pełnym cha­rak­te­rys­tycznej dla ko­lum­bij­skiego twórcy iro­nii, stu­dium  ludzkiej sa­mot­ności i god­ności.

PANTALEÓN I WIZYTANTKI
reż. Francisco J. Lombardi, Peru 2000, 137'
FF Viña del Mar 2000 - Nagroda Publiczności
FF Gramado (Brazylia) 2000 - najlepszy film, najlepsza reżyseria, najlepszy scenariusz, Nagroda Publiczności oraz Nagroda Krytyków
Nakręcona z dużym rozmachem peruwiańska superprodukcja przenosi w dzisiejsze czasy akcję jednej z najbardziej znanych powieści Mario Vargasa Llosy. Tytułowy Pantaleon to świeżo upieczony, sumienny i stateczny kapitan intendentury. Wraz z awansem otrzymuje tajną misję zorganizowania służby wizytantek (czyli kobiet lekkich obyczajów) do obsługi garnizonów w Amazonii. Kapitan Panoja przybywa do dżungli w towarzystwie żony i bardzo sprawnie oraz z dużą dozą profesjonalizmu zaczyna organizować pracę prostytutek. Wkrótce jednak znajdzie się pod urokiem jednej z wizytantek - uwodzicielskiej Olgi Arellano, w którą na ekranie wciela się kolumbijska piękność Angie Cepeda.